28 feb Brinkerweg 35
Den Kerkenhof
M 454
Auteur:
Evert de Jonge
Inhoudsopgave:
Inleiding
In de middeleeuwen tot in onze tijd wordt er land aan geestelijke instellingen geschonken. Ook de NH-kerk in Epe kreeg via schenkingen land en boerderijen in bezit. Wanneer deze boerderij geschonken werd, is niet bekend.
Helaas zijn de pachtregisters van de kerk maar ten dele bewaard.
Zeventiende eeuw
In 1605 kreeg Epe een actieve dominee. Deze startte direct met de registratie van het kerkelijk bezit. Zo noteerde hij, dat in genoemd jaar
Wichman Dorre ‘Den Kerkenhof en het halve weitje op Emsterenk’ te Emst voor 1½ daalder en 4½ mud rogge het jaar pachtte. Dorre pachtte ook nog een akker op de ‘Heetwech’ en nog een klein akkertje, voor 1½ schepel rogge het jaar. De pachter kwam uit een oud Emster geslacht. Of er toen een boerderij stond op Den Kerkenhof is niet duidelijk, maar waarschijnlijk wel.
Helaas is er dan een hiaat in de pachtregisters tot het midden van de 18e eeuw.
Loedeman
In de periode 1756-1768 pachtte Jannis Hendriks (Loedeman) Den Kerkenhof en de weide te Emst voor acht gulden het jaar. Tevens pachtte hij nog een akker op de Emsterenk, groot een schepel. De pacht was telkens voor een periode van zes jaar.
Jannis had ook eigen land, onder andere drie schepel in de Heetcamp, ‘even door het Vaessen hecke op de hoek aan de Agterenk’ gelegen. Dat verkocht hij voor 1756 aan de kerk. Daarna werd dat verpacht.
Jannis was getrouwd met Weintje Jans, die echter voor 1760 overleed, waarna hij hertrouwde met Aaltin Helmighs. Aangetekend werd dat beiden aan de Achterenk woonden.
Hij overleed in 1775, waarna zijn weduwe in december 1775 hertrouwde met Egbert Hendriks, die in 1782 overleed met als aantekening ‘aan de Achterenk’.
In 1784 kwamen de kerk en de weduwe Jannis Loedeman overeen dat zij de pacht overnam van de enkele percelen ‘mits dat ze de weide ordentelijk zal opgraven en de vrede (grens) zal onderhouden’.
De pacht van Den Kerkenhof was toen al overgedaan aan de schoonzoon van Jannis.
Stegeman
Hendrik Lammerts Stegeman, geboren in Almen, migreerde voor 1775 naar Emst. In dat jaar trouwde hij te Epe met Anna Margrieta Jannes, de in 1752 geboren dochter van Jannis en Weintje Jans.
Vanaf 1780 tot na 1803 pachtte hij Den Kerkenhof en de andere percelen die zijn schoonvader ooit in pacht had. In 1804 kwamen er nog drie akkers op de Emsterenk bij.
Het echtpaar Stegeman-Loedeman had meerdere kinderen, waaronder een zoon Derk Stegeman, geboren 1790, die eerst schaapherder was. Hij trouwde in 1830 te Epe met Maria Sirk, oud 35 jaar, weduwe, dochter van Bert Jans (Sirk) en Hermina Lamberts.
Derk Stegeman overleed in 1837 in zijn woning dat Lobrink nummer 240 werd genoemd.
Eigendom
De administrateur van de Hervormde diaconie van Epe, Jan van de Poll, liet in 1843 een deel van het kerkelijke bezit veilen. Er waren geen aankomsttitels, lees koopakten, want het geveilde was ‘sinds onheuglijke tijden in kerkelijk bezit’ en daar twijfelde niemand aan.
Als 2e perceel werd geveild: een huis, erf en tuin aan de Lobrink, groot 5 roeden, kadastraal genummerd M 454 en land, M 455, groot 20 roeden. De pachtster Maria Sirk, weduwe van Derk Stegeman verwierf het voor 910 gulden.
Na de aankoop werd het perceel hermeten en kreeg het nummer M 1553. Maria overleed in 1859.
In 1869 trouwde de zoon Arend Stegeman te Epe met Bartha Willemina Vorsthof, dochter van Roebert Vorsthof en Maria Johanna Orein. Hij
was toen 35 jaar oud en ‘wees’. De boerderij werd in dat jaar op zijn naam geregistreerd. Arend overleed in 1881, zijn weduwe in 1884, waarna volgens het kadaster Hendrik Stegeman eigenaar was. Mogelijk was dit voogd van de toen minderjarige kinderen.
Brouwer
In 1898 werd Egbert Jan Brouwer als eigenaar geregistreerd. Deze, zoon van Jan Brouwer en Grietje Kamphuis, trouwde een jaar later te Epe met Willemina Braakman, dochter van Frederik Braakman en Willemina van Raalte. Hij zou in 1936 te Zwolle overlijden, zij eveneens elders, namelijk in 1948 te Renkum.
De boerderij was al sinds 1936 eigendom van de dochter Grietje Brouwer. Zij trouwde in 1939 te Epe met Egbert Brummel Hzn, zoon van Hendrik Brummel en Hendrikje Jonker.
In 1949 verkochten zij de woning aan Hendrik Jonker Hzn & Willemina Vorsthof. Deze zouden de boerderij in 1968 splitsen in twee 2 huizen M 3300, later M 3576 en M 3577, die op naam kwamen te staan van hun twee kinderen.
Bronnen
Streekarchief Epe, archief NH-kerk Epe, invnr. 1 en 63 e.v.
Idem, Kadaster.
Idem, Notarieel archief, Invnr. 2915, jaar 1843, akte 44.
Boerderijen en woonhuizen – Brinkerweg
Brinkerweg 27
Ten noordoosten van Emst, vlak naast de oude spoorlijn tussen Apeldoorn en Zwolle, ligt een fraaie boerderij die bekend staat als De Emsterhof. Het betreft ...
Brinkerweg 35
TIn de middeleeuwen tot in onze tijd wordt er land aan geestelijke instellingen geschonken. Ook de NH-kerk .........
Brinkerweg 36
In Emst lagen meerdere karremansplaatsen. De boer op zo’n boerderij was naast landbouwer ook actief als karreman, dus .....
Brinkerweg 38
De familienaam Wijnbergen is te koppelen aan een gelijknamige boerderij in Emsterbroek. Enkele personen .......
Sorry, het is niet mogelijk om te reageren.