01 mrt Hoofdweg 69
Het hoenderpark Leglust
Hoofdweg 69
O631
Auteur:
Evert de Jonge
Inhoudsopgave:
Inleiding
Het fokken van kippen, in bredere zin hoenders, is al oud. Juist op de Veluwe worden vanouds en nog steeds op grote schaal kippen gefokt. De kippenfokkerijen werden ook wel aangeduid als hoenderparken, waar ook parelhoenders of fazanten werden gefokt. In Epe, buurtschap Norel, en in Vaassen op de boerderij de Wulfter, waren twee hoenderparken aan het begin van de 19e eeuw.
Het is dus geen verrassing dat er ook in Emst gefokt werd op een hoenderpark. Tegelijk is daar de geschiedenis van de Hoofdweg 69 aan toe te voegen.
De bouw van een huis
In 1832 was bij de aanvang van het kadaster Hendrik Lammerts Vosselman eigenaar van een stuk bouwland van 0,4 hectare. Dat werd verkocht aan Gerrit Langen Hzn., koopman die omstreeks 1845 percelen samenvoegde en een huis annex boerderij liet bouwen, dat hij overigens niet zelf bewoonde. Er volgde een nieuw kadasternummer: O 882. Kort na de bouw werd de boerderij verkocht aan Hermannus Weenink, boerenknecht, & Grietje Schouten die er ook na zijn overlijden bleef wonen. Circa 1890 werd Johannes Frederikus Tijssen, koopman en landbouwer te Epe, kort eigenaar. Binnen een jaar werd Wilhelmus Maatman, bakker en winkelier in Olst, eigenaar, waarna hij zich vestigde in Emst. Hij liet verbouwen en volgde weer een nieuw kadastraal nummer: O 1553. Het pand had huisnummer 677.
Omstreeks 1900 verkocht hij de boerderij aan Rijk van de Weg, onderwijzer in Oldebroek, die een betrekking in Emst aan had genomen. Het pand bewoonde hij met zijn dochter Jacobje. In die periode werd er weer omgenummerd en kreeg het huis nummer 719.
Omstreeks 1903 werd Johannes Heeremans, tuinman in Ooltgensplaat, eigenaar. Het geheel bestaande uit huis, tuin en bouwland, was 2,25 hectare qua oppervlak.
De bouw van het hoenderpark
Er volgde een snelle doorverkoop, omstreeks 1904 werd Dirk Boon, timmerman in Broek en Waterland, de eigenaar. Hij vestigde zich in Emst. Hij liet een nieuwe woning bouwen dat huisnummer 73 kreeg, beter bekend bakkerij ‘Nieuw Leven’ en door Henk Kloezeman beschreven is in zijn boek Emst, handel en wandel.
Na een verbouwing kreeg de boerderij kadastraal O 1649, waarna uiteindelijk na 1907 sprake was van een huis, bouwland, kippenhokken en het hoenderpark.
Boon zal zich nadien meer toegelegd hebben op zijn bakkerij, want in 1914 verkocht hij het park aan Willem Arnoldus Dwars, grossier in koloniale waren in Den Haag, die ook in Harderwijk connecties had.
Hij zal niet zelf de hoenders gefokt hebben, want hij vestigde zich niet in Emst. Wie zijn zetbaas is geweest, dat is niet te achterhalen.
In 1918 verkocht Dwars het hoenderpark aan Gerard van der Worp, landbouwer uit Vaassen, getrouwd met Christina Antonia van Vemde. In de bevolkingskaarten uit die periode bleek dat Van de Worp zowel Hoofdweg 69 als 73 bewoner werd geregistreerd.
Na het overlijden van zijn vrouw en kort daarna dat van hem stond het hoenderpark kadastraal even op naam van een huishoudster, om daarna overgeschreven te worden op Gerrit Witteveen Gerardsz.
Er volgde een snelle doorverkoop, omstreeks 1904 werd Dirk Boon, timmerman in Broek en Waterland, de eigenaar. Hij vestigde zich in Emst. Hij liet een nieuwe woning bouwen dat huisnummer 73 kreeg, beter bekend bakkerij ‘Nieuw Leven’ en door Henk Kloezeman beschreven is in zijn boek Emst, handel en wandel.
Na een verbouwing kreeg de boerderij kadastraal O 1649, waarna uiteindelijk na 1907 sprake was van een huis, bouwland, kippenhokken en het hoenderpark.
Boon zal zich nadien meer toegelegd hebben op zijn bakkerij, want in 1914 verkocht hij het park aan Willem Arnoldus Dwars, grossier in koloniale waren in Den Haag, die ook in Harderwijk connecties had.
Hij zal niet zelf de hoenders gefokt hebben, want hij vestigde zich niet in Emst. Wie zijn zetbaas is geweest, dat is niet te achterhalen.
Sloop
Het hoenderpark met zijn opstallen werden na 1926 gesloopt. In de krant werd de verkoop van het materiaal bekend gemaakt. Het is mogelijk dat huis c.q. boerderij op Hoofdweg 69 in die periode werd gesloopt en herbouwd. In 1926 werd een deel afgestoten; dat verhaal vindt u in Henk’s boek.
Op Hoofdweg 69 kreeg het huis nu kadastraal nummer O 1831, groot 1,5 hectare. Hiervan werd in 1927 nog een deeltje verkocht en kwam er weer een nieuw nummer: O 1849, groot 1,1 hectare.
Het huis werd in 1929 gesloopt en opnieuw volgde nieuwbouw met als nummer O 1864 op een terrein nu groot 0,63 hectare. Er was weer een deel van het voormalige hoenderpark verkocht. Twee jaar later werd er weer een deel van het terrein verkocht. Het kadaster registreerde dat het huis aan de grindweg (Hoofdweg) lag en nu O 1903 werd, groot 0, 15 hectare.
Volgens het kadaster was hier in 1945 een huis, melklokaal, garage en bouwland, groot 0,14 hectare. Met als nummer O 2046, later O 2869. Al die jaren was Gerrit Witteveen de eigenaar, die dus melkhandelaar was, waar de melk ook opgehaald kon worden.
Sorry, het is niet mogelijk om te reageren.